Συγκομιδή άγριων βατόμουρων

2024-09-09

Τα τελευταία χρόνια στο χωριό, παρατηρείται μια τάση που βρίσκει συνεχώς και νέους μιμητές και αφορά το μάζεμα βατόμουρων. Παρόλο που αυτή η ενέργεια είναι αρκετά κοπιαστική λόγω των συνθηκών (μη προσβάσιμοι οι καρποί της βατομουριάς, φέρει αγκάθια), πολλοί επιδίδονται στο σπορ, άλλοι συστηματικά και άλλοι με την ευκαιρία της καθιερωμένης βόλτας. Οι … πρωταγωνιστές της συγκομιδής αυτής, ως επί το πλείστον γυναίκες, εκθειάζουν το προϊόν, τη γεύση του οποίου χαρακτηρίζουν γλυκιά και ευχάριστη. Κυρίως όμως το συλλέγουν για να φτιάξουν μαρμελάδες, λικέρ ακόμα και ρακή.

Η παραπάνω τάση προς άγραν άγριων βατόμουρων, με έφερε πολλά-πολλά χρόνια πίσω, στην περίοδο των παιδικών χρόνων. Τότε - και ποιος-ποια δε το θυμάται – που κατά την επιστροφή στο σπίτι, μετά την πρωϊνή έξοδο για βοσκή οικόσιτων ζώων (κατσίκες, προβατίνες κλπ), τις περισσότερες φορές, ο καθένας μας κρατούσε και από μία, τουλάχιστο, αρμάθα με βατόμουρα. Ήταν δε αρμάθα, βατόμουρα περασμένα (σα σουβλάκι!) το ένα πάνω στο άλλο, στο στέλεχος ενός χορταριού που στην κάτω άκρη του είχε μια θύσανο, (κάτι σα φούντα), που συγκρατούσε τα μούρα. Οι πιο «θαρραλέοι» που αψηφούσαν τον κίνδυνο να πέσουν πάνω στη βατομουριά και να τραυματιστούν απ΄ τα αγκάθια της, με καμάρι επεδείκνυαν τις πολλές αρμάθες τους (μπορεί να είχαν «γεμίσει» με βατόμουρα και 10 και 15 τέτοιες!). Μόλις φτάναμε σπίτι η πρώτη κίνησή μας ήταν να βγάλουμε τα μούρα απ' την αρμάθα και να τα βάλουμε σε μια γαβάθα (μεγάλο μπωλ), να τα πλύνουμε καλά και να τα γευτούμε.

Άγρια βατόμουρα (άγρια στην περίπτωσή μας, γιατί υπάρχουν και καλλιεργούμενα) είναι οι καρποί των άγριων βάτων (άγριες βατομουριές, βάτα όπως τα λέμε στην περιοχή μας). Τα βάτα αναπτύσσονται συνήθως πλάι σε ρυάκια, στην εξοχή, σε φράχτες χωραφιών, ακόμα και στις άκρες των δρόμων. Η περίοδος που πρέπει να συλλέγονται τα βατόμουρα, κυμαίνεται, ανάλογα και με τον τόπο και τις συνθήκες, από αρχές Ιουλίου, μέχρι και τέλη Σεπτεμβρίου. Τα βάτα ανθίζουν την άνοιξη μέχρι και τον Ιούνιο, ενώ άνθη τους μπορεί να δούμε κι αργότερα, μέσα στο χρόνο, παράλληλα με τους καρπούς. Αν ο καιρός είναι καλός και οι μέρες ηλιόλουστες - ανάλογα την περιοχή – μπορεί να βρούμε άγρια βατόμουρα και μέχρι τις αρχές του χειμώνα.

Αρχικά οι καρποί όταν είναι ακόμα άγουροι έχουν ανοιχτό έντονο πράσινο χρώμα, καθώς ωριμάζουν σταδιακά αποκτούν πορτοκαλί χρώμα που θα μετατραπεί αργότερα σε κόκκινο για να δώσει τελικά την θέση του στο κυανόμαυρο έντονο χαρακτηριστικό χρώμα, σημάδι ότι ο καρπός είναι πλέον ώριμος. Όσο πιο μαύρα είναι τα άγρια βατόμουρα τόσο πιο ώριμα είναι.

Εκτός από την ωραία γεύση τα βατόμουρα έχουν πολλές θρεπτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες και είναι ωφέλιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα βατόμουρα περιέχουν βιταμίνες (Α, Β, C), είναι πλούσια σε βιταμίνη C, τανίνες και αντιοξειδωτικά, επίσης σε κάλιο, φωσφόρο, μαγνήσιο και φυτικές ίνες, που ως γνωστό βοηθούν στη σωστή λειτουργία του εντέρου, τη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους, ενώ συμβάλλουν και στη μείωση της χοληστερίνης.

Υ.Γ.: Μαθαίνουμε πως κάποιοι απ' τους πρωταγωνιστές της συγκομιδής βατόμουρων, συμφώνησαν, με έμπορο εξ Αθηνών, να διαθέσουν και μάλιστα σε υψηλή τιμή, το προϊόν, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση, η παράδοση να γίνει σε αρμάθες!