Ταξίδι πίσω στο χρόνο

2022-09-03

Η Νιτροβιά (Νεροτριβή)

...  Στη νιτροβιά, 
 Πλένοντας τα βαριά ρούχα 

Απ' αφορμή μια παλιά φωτογραφία της χωριανιάς μας Ευθυμίας (Θυμίας)  Λάμπρου,  που πλένει τα ρούχα στι νιτροβιά, παρα8έτουμε μια γενική αναφορά για το τι ήταν - είναι - και σε τι χρησιίμευε - χρησιμεύει - η Νεροτριβή.

Ο άνθρωπος από τα παλιά τα χρόνια, πάντα διερευνούσε τρόπους, προκειμένου να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε ανάγκη του δημιουργούσε η καθημερινότητά και σχεδόν πάντα εύρισκε το κατάλληλο «φάρμακο» με το οποίο κάλυπτε την ανάγκη. Το δριμύ ψύχος που αντιμετώπιζαν οι οικογένειες των ορεινών χωριών, ανάγκασε τις νοικοκυρές να υφαίνουν στον αργαλειό, βαριά και ως επί το πλείστο μάλλινα ρούχα {φλοκωτές, στρωσίδια, ακόμα και μάλλινα ρούχα ένδυσης}, Πως όμως θα έπλυνε και θα καθάριζε τα χοντρά αυτά ρούχα; Σκαρφίστηκε λοιπόν και κατασκεύασε τη νεροτριβή (στο χωριό μας, ως γνωστό, τη λέγαμε νιτροβιά και νιροτροβιά}, η οποία είναι ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος καθαρισμού του μάλλινου ρούχου, καθόσον η απουσία χημικών διασφαλίζει τη μακροβιότητά του και η μεγάλη πίεση το κάνει πιο αφράτο.

Πώς λειτουργεί μια νεροτριβή;

Το νερό της πηγής (συνήθως μια νεροτριβή, όπως και ένας νερόμυλος βρίσκονται στις όχθες ποταμών ή χειμάρρων) οδηγείται μέσα από ένα κανάλι στο άνοιγμα της στέγης του νερόμυλου. Πέφτει από ένα κάθετο αγωγό τριών περίπου μέτρων και στη συνέχει βγαίνει μέσα από το στενό άνοιγμα και με μεγάλη δύναμη χύνεται σε μια ευρύχωρη στέρνα. Στη στέρνα έχουν τοποθετηθεί τα διάφορα ρούχα (μάλλινα χαλιά, κουβέρτες, ρούχα ένδυσης) για να πλυθούν. Το κρυστάλλινο νερό επί ένα τέταρτο ως 20 λεπτά, διαρκώς ανανεούμενο, γυρίζει συνέχεια τα ρούχα, χωρίς την προσθήκη απορρυπαντικών, παρά μόνο με τη μεγάλη πίεση και το οξυγόνο που αυτή απελευθερώνει. Στη συνέχεια τα ρούχα αφαιρούνται από τη στέρνα με τη βοήθεια ενός γάντζου, στραγγίζουν και απλώνονται να στεγνώσουν στον ήλιο για τουλάχιστον μία μέρα. Η καθαρότητά τους προφανέστατη.

Σημ.: Η εικονιζόμενη στην επίμαχη φωτογραφία, που εξ αφρομής της κάναμε τη σχετική αναφορά για τη νεροτριβή (νιτροβιά), είναι τελικά η Ευθυμία (Θυμία Λάμπρου (Λίαινα τ' Λάμπρου). Στο συμπέρασμα αυτό αχθήκαμε μετά τη σωστή, όπως αποδείχτηκε παρέμβαση, της Έφης Γρηγ. Καρακώστα, εγγονής της εικονιζόμενης, που μας έστειλε και τη φωτό της γιαγιάς της